Δάνεια της Ελληνικής Επανάστασης: οι δικοί μας απατεώνες και οι «φίλοι» κλέφτες – Πώς 2 εκατ. λίρες έγιναν μόλις 43.000!
🕛 χρόνος ανάγνωσης: 10 λεπτά ┋
Τα Δάνεια της Ελληνικής Επανάστασης, μια πληγή ανοιχτή που αιμορραγεί ακόμα: οι δικοί μας οι απατεώνες και οι «φίλοι» μας οι κλέφτες. Πώς 2 εκατομμύρια λίρες έγιναν μόλις 43.000!
Με το που άρχισε να ανασαίνει η νέα Ελλάδα, μετά τις πρώτες επαναστατικές εστίες το 1821, γεννήθηκε και η αδήριτη ανάγκη για δανεισμό! Κάτι ο ένοπλος αγώνας, κάτι οι νεοσύστατες κρατικές «υπηρεσίες» (Μεσσηνιακή Γερουσία, Οργανισμός της Πελοποννησιακής Γερουσίας κ.ά.) που χρειάζονταν ενέργεια, τα… γρόσια σκορπίστηκαν και δίχως ζεστό χρήμα-κινητήρια δύναμη, η Επανάσταση θα έμενε (κι αυτή) σε μια γωνιά της Ιστορίας, κιτρινισμένη…
Τι κάνουμε; Δανειζόμαστε, λοιπόν. Άλλωστε μέχρι τις μέρες μας με δανεικά ζούμε και από τους τόκους των χρημάτων που δανειζόμαστε πλουτίζουν οι δανειστές μας.Στις 26 Ιανουαρίου του 1825 (ακριβώς 200 χρόνια πριν) υπογράφεται στο Λονδίνο το δεύτερο δάνειο της Ανεξαρτησίας· εκπρόσωποι της Ελλάδας: ο Ιωάννης Ορλάνδος (Σπετσιώτης πλοιοκτήτης, συγγενής των Κουντουριώτηδων που κατηγορήθηκε, μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής του δανείου, για κατασπατάληση των χρημάτων!), ο Ανδρέας Λουριώτης (αγωνιστής του 1821 και πολιτικός ), o Ιωάννης Ζαΐμης (γόνος της ιστορικής οικογένειας των Ζαΐμηδων, που διετέλεσε πρώτος δήμαρχος Πατρέων) και χρηματοδότες οι Τραπεζίτες Ellice - Hobhouse - Burdett και ο Οίκος «J. - S. Ricardo». To κεφάλαιο του δανείου ήταν 2.000.000 λίρες, από τις οποίες το καθαρό ποσό έφτασε περίπου τις 816.000 λίρες από τις οποίες έφτασαν στην Ελλάδα ψίχουλα!
Να σημειώσουμε ότι η ονομαστική αξία του πρώτου δανείου της Ελληνικής Επανάστασης ήταν 800.000 λίρες Αγγλίας (προσφορά του Οίκου Loughman and Son and O' Brien) και ως εγγύηση δόθηκαν όλα τα δημόσια κτήματα και τα έσοδα του κράτους από τελωνεία, αλυκές και αλιεία. Το πραγματικό ποσό του δανείου, λοιπόν, έφτασε τελικά στις 472.000 λίρες· σχεδόν τα μισά, και από αυτά δεν καρπώθηκε η Ελλάδα παρά 300.000 λίρες και πολεμικό υλικό αξίας περίπου 10.000 λιρών. Τα υπόλοιπα; Διασπαθίστηκαν!
Η ανάγκη για 2ο δάνειο ήρθε άμεσα. Οι έλληνες αξιωματούχοι θεώρησαν πιο ευνοϊκή την αγγλική προσφορά από τη γαλλική και 2.000.000 λίρες ήταν άμεσα διαθέσιμες από τον Οίκο J. - S. Ricardo.
Μετά τις υπογραφές οι αφαιρέσεις!
Και μετά την πρόσθεση αρχίζουν οι αφαιρέσεις: τα αμέσως απαιτητά χρεολύσια, τα έξοδα και οι προμήθειες των μεσολαβητών και χρήματα για την εξαγορά χρεολυσίων: 1.000.000 λίρες! Τι έμεινε; Τα μισά. Και οι αφαιρέσεις-αφαιμάξεις συνεχίζονται: αγορά δύο σύγχρονων ατμοκίνητων φρεγατών από τις ΗΠΑ και υψηλή αμοιβή του μεσάζοντα γάλλου στρατηγού Φρανσουά Αντουάν Λαλμάν. Όταν η υπόθεση φάνηκε ότι καθυστερούσε- ο Γάλλος έκλεψε χρήματα και εξαφανίστηκε- και οι λίρες έρρεαν στη…θάλασσα δίχως να φαίνονται στον ορίζοντα πλοία, στάλθηκε στη Νέα Υόρκη ο τραπεζίτης Αλέξανδρος Κοντόσταυλος για να διευθετήσει τα πράγματα.
Μέχρι που στην Ελλάδα κατέπλευσε, τελικώς, μόνο μια φρεγάτα και ο Κοντόσταυλος, με το που γύρισε, άρχισε να μελετάει σχέδια ανέγερσης πολυτελούς κατοικίας στον χώρο που βρίσκεται σήμερα η Παλαιά Βουλή (τυχαίο γεγονός…), την οποία θεμελίωσε όταν οι κλαγγές των όπλων έδωσαν τη θέση τους στις υπογραφές συμφωνιών… Κάτι ακούστηκε για «καταχραστής δημοσίου χρήματος», όμως ο Κοντόσταυλος είχε ασθενή ακοή, αλλά υγιή ενόραση: διορίστηκε από τον Καποδίστρια μέλος της οικονομικής επιτροπής και στάλθηκε στη Μάλτα απ' όπου και αγόρασε από τους Ιππότες τα μηχανήματα για τη δημιουργία του πρώτου Νομισματοκοπείου στην Ελλάδα. Επί βασιλείας Όθωνα, την εποχή της Αντιβασιλείας πιο σωστά, ο Κοντόσταυλος κατηγορήθηκε για διαφθορά τόσο για τη ναυπήγηση των πολεμικών πλοίων όσο και για την αγορά των μηχανημάτων του Νομισματοκοπείου· κλήθηκε να επιστρέψει τα χρήματα που καρπώθηκε. Ο Κοντόσταυλος, τότε, διέφυγε στην Κωνσταντινούπολη δίχως να καταβάλει δραχμή· επέστρεψε αργότερα και ανάμεσα στις πολλές ασχολίες του ανέλαβε και το προσφιλές του υπουργείο Οικονομικών (επί Κυβερνήσεως Βούλγαρη), επίσης διετέλεσε πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων! Ο Κοντόσταυλος πέθανε πλούσιος και ευτυχής το 1865 στην αγαπημένη του Αθήνα… Συμπέρασμα: ουδείς κλέφτης χάνεται στην Ελλάδα!
Ο Ναύαρχος που βούλιαξε στο χρήμα
Και επιστρέφουμε στα του 2ου δανείου. Δόθηκαν 113.000 λίρες για την κατασκευή έξι ατμόπλοιων στα αγγλικά ναυπηγεία Γκαλογουέι με εμπλεκόμενο στην παραγγελία τον δανειστή Οίκο Ricardo. Αντί για έξι καράβια στην Ελλάδα έφτασαν τρία! «Τα άλλα τρία πλοία σάπισαν στα ναυπηγεία του Λονδίνου» έγραφε ο Σπυρίδων Τρικούπης, πατέρας του Χαρίλαου.
Τώρα, τι έγιναν τα υπόλοιπα χρήματα του δανείου: 37.000 λίρες στον ναύαρχο Τόμας Αλεξάντερ Κόχραν (καταδικασμένο για χρηματιστηριακή απάτη, τρόφιμο φυλακής από όπου απέδρασε!) που κλήθηκε να αναλάβει την αρχηγία του ελληνικού στόλου στη θέση του Ανδρέα Μιαούλη. Ο Κόχραν πήρε τα χρήματα συμφώνησε και για παχυλό μισθό και ένα βράδυ- ως στόλαρχος- μάζεψε 22 καράβια και 8 πυρπολικά και χάραξε πορεία προς την Αλεξάνδρεια για να χτυπήσει- λέει- τον ναύσταθμο του Μοχάμεντ Άλι… Ο Κόχραν απέτυχε παταγωδώς και κατέφυγε στον Πόρο καταδιωκόμενος από τον αιγυπτιακό στόλο! Να μην ξεχνάμε: ο Κόχραν βύθισε κάποια τουρκικά πλοία στη ναυμαχία της Ιτέας…
Και συνεχίζουμε: 11.000 λίρες εισέπραξε ο πρόεδρος της Φιλελληνικής Επιτροπής του Λονδίνου (κίνηση φιλελλήνων, που συστάθηκε τον Μάρτιο του 1823 με σκοπό την υποστήριξη της Ελληνικής Επανάστασης) σερ Τζον Μπάουρινγκ!
15.108 λίρες δόθηκαν στον συνταγματάρχη Τόμας Γκόρντον για να επιστρέψει στην Ελλάδα (είχε έρθει το 1821 και είχε φύγει μετά την άλωση της Τριπολιτσάς) και να «προωθήσει την ενότητα και την στρατιωτική πειθαρχία». Ο Γκόρντον, τότε, διαπίστωσε ότι οι «διαφορές ανάμεσα στους Έλληνες είχαν σβήσει ακόμη και την εχθρότητα κατά των Τούρκων»! Περίεργο...
Ο Στρατηγός εργαζόταν για την πατρίδα του!
Η αποστολή που είχε ανατεθεί στον Γκόρντον ήταν να συνεργαστεί με τον γάλλο στρατηγό Κάρολο Φαβιέρο, διοικητή των ελληνικών δυνάμεων, για τον σχηματισμό τακτικού στρατού και να προετοιμάσει την άφιξη του λόρδου Κόχραν. Ο Γκόρντον ανέλαβε την αρχηγία του στρατού, διαχειρίστηκε επαρκώς- όπως θρυλείται- το ποσό του δανείου που κατείχε και απήλθε στην πατρίδα του τη Σκωτία το 1827 για να γυρίσει στην Ελλάδα την επόμενη χρονιά με σκοπό να επιβλέψει ανασκαφές στον Ναό της Ήρας στο Άργος. Ο ιστορικός της Ελληνικής Επανάστασης Νικόλαος Κασομούλης θεωρεί ότι ο Γκόρντον ήταν ένας από τους υποκινητές των Μαυρομιχαλαίων στο να δολοφονήσουν τον Καποδίστρια! Ο Γκόρντον επέστρεψε (στον τόπο του εγκλήματος), στην Ελλάδα το 1833 και εντάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό, ενώ διορίστηκε Πρόεδρος του Στρατοδικείου. Από πολλούς ιστορικούς, ο Γκόρντον θεωρείται πράκτορας των Άγγλων, ενώ ο βρετανός ιστορικός Ντάγκλας Ντέικιν τον χαρακτηρίζει «τουρκόφιλο»… Ό,τι κι αν ήταν κέρδισε από την Ελλάδα, αλλά δεν τίμησε την ευεργέτιδα χώρα…
Λίρες σκορπισμένες παντού...
Στα του δανείου συνέχεια: 2.695 λίρες εισέπραξε ο έμπορος εν Λονδίνω Ιωάννης Μαυρογορδάτος.
7.500 λίρες δόθηκαν για την αγορά μετοχών για λογαριασμό του ελληνικού κράτους, που όμως καρπώθηκαν οι διαμεσολαβητές για τον δανεισμό Ορλάνδος και Λουριώτης, που είχαν χρεώσει την Ελλάδα 6.716 λίρες για προσωπικά έξοδα! Οι ίδιοι εκείνοι είχαν εισπράξει 2.200 λίρες από έρανο του Φιλελληνικού Κομιτάτου της Καλκούτας, αλλά απέδωσαν στην Ελλάδα τις 1.200! Τα υπόλοιπα χρήματα τα μοιράστηκαν!
Από τα 2 εκατοµµύρια η Ελλάδα θα εισπράξει- λογιστικά- µόλις 232.558 λίρες, ουσιαστικά όμως από το 2ο δάνειο, έφτασαν σε χέρια τίμια 33.713 λίρες σε μετρητά και 65.986 σε εφόδια. Ο Νικόλαος Σπηλιάδης (Φιλικός, αγωνιστής της Επανάστασης, συγγραφέας και πολιτικός) γράφει ότι έφτασαν στη χώρα μας 43.000 λίρες σε μετρητά και 67.000 σε εφόδια. Και γιατί να μην τον πιστέψουμε;
Τα δύο ελληνικά δάνεια του 1824 και του 1825 ανήλθαν συνολικά σε 2,8 εκατομμύρια λίρες, δηλαδή στο 120% του τότε ΑΕΠ της χώρας! Ξεκάθαρα και δίχως αμφιβολία: τα δάνεια του 1824-25 θα πρέπει να θεωρηθούν παράνομα γιατί οι όροι των συμβάσεων ήταν άδικοι, επαχθείς και οι χειρισμοί των τραπεζιτών ξεκάθαρα υστερόβουλοι και πονηροί.
Μια ζωή με δανεικά!
Και επειδή οι αριθμοί ζαλίζουν και προκαλούν ίλιγγο και οι πράξεις των αποστόλων (στην αρχαία ελληνική γραμματεία, ο όρος δήλωνε κάθε απεσταλμένο για την εκπλήρωση συγκεκριμένης αποστολής ή τον αγγελιαφόρο) της Ελλάδας προς εξεύρεση πόρων για τη σωτηρία της, να κλείσουμε λέγοντας ότι η Ελλάς εδανείσθη κατά την Επανάσταση, δανείστηκε επί βασιλιά Όθωνα, επί Τρικούπη, κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, μετά την Κατοχή… για να φθάσουμε στις μέρες που θυμόμαστε με Τρόικα, ΔΝΤ, «θεσμούς», Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τα λοιπά και τα λοιπά…
Η άρνηση των πιστωτών και των Μεγάλων Δυνάμεων να καταργήσουν ή να μειώσουν το χρέος έχει δημιουργήσει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα που κρατούν την Ελλάδα υποτελή και- ουσιαστικά- απαγορεύουν την πραγματική οικονομική της ανάπτυξη. Ο λαός της Ελλάδας παραμένει χωρίς προστασία καταμεσής της καταιγίδας του επαχθούς χρέους με το οποίο γεννήθηκε η χώρα του!
Επίλογος; Παραχωρούμε το πληκτρολόγιο για να κάνει… copy paste o Μπέρτολντ Μπρεχτ: «Τον πεινασμένο, που σου βούτηξε την τελευταία μπουκιά, εχθρό τον βλέπεις. Τον κλέφτη όμως, που ποτέ δεν πείνασε, ποτέ σου απ’ το λαιμό δεν τον εβούτηξες.»
Κι ακόμα κάτι: «Έφτασαν ντυμένοι “φίλοι” αμέτρητες φορές οι εχθροί μου τα παμπάλαια δώρα προσφέροντας. Και τα δώρα τους άλλα δεν ήτανε παρά μόνο σίδερο και φωτιά». Τέλος!
Υ.Γ. Επειδή ένα τόσο μεγάλο, κομβικό, πολυσχιδές και βαρυσήμαντο θέμα δεν δύναται να καλυφθεί στον περιορισμένο χώρο ενός site, αναζητείστε το βιβλίο του Ακαδημαϊκού-υφηγητής της Πολιτικής Οικονομίας και Δημοσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ανδρέα Ανδρεάδη: «Ιστορία των Εθνικών Δανείων - Μέρος Α’ - Τα δάνεια της ανεξαρτησίας (1824-1825) – Το δημόσιον χρέος επί της βαυαρικής δυναστείας, εκδόσεις Ελληνική Πρωτοπορία (πρώτη έκδοση 1904).
πηγη ΕΘΝΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου